Cultuur, Landschap, Natuur

Herkenbare historie

De naam Alde Feanen (Oude Venen) zegt veel over de geschiedenis van dit gebied. Het is een oud veengebied. De geschiedenis van wat nu het Nationaal Park is, gaat duizenden jaren terug in de tijd. Deze historie is op veel plekken nog zichtbaar in het landschap.

IJs en water
Tijdens de voorlaatste ijstijd is in deze regio een dikke, nauwelijks waterdoorlatende laag keileem afgezet. De laatste ijstijd bracht een laag dekzand over het keileem. Toen het klimaat warmer en natter werd en het ijs smolt, zocht het water een weg naar de zee. Een aantal van deze rivierlopen (De Boarn, De Drait, Kromme en Wide Ie) zijn nogsteeds te herkennen.

Vervening
Met het warmere klimaat en stijgende grondwaterpeil begon de veenvorming. Gedroogd veen, oftewel turf, werd een gewilde brandstof. Dat was de reden waarom dit gebied in de 17e en 18e eeuw werd afgegraven. De turf werd met skûtsjes naar de omliggende dorpen en steden vervoerd. De petgaten en plassen herinneren aan deze vervening.

Landbouw en recreatie
Na de vervening ontwikkelde de natuur zich spontaan, terwijl ook de landbouw opkwam. Verschillende delen werden ingepolderd. Boeren trokken uit de kleinschalige, natte kern van het gebied naar betere gronden. Het natuur- en
recreatieve belang ging de boventoon voeren. In 1915 waren hier de eerste recreanten op het water en al snel werden er zomerhuisjes gebouwd.

Natuurbescherming
Sinds het begin van de 20e eeuw zetten natuurbeschermers zich in voor het gebied. Door inspanning en samenwerking is De Alde Feanen uitgegroeid tot een belangrijk natuurgebied. Zo is een groot deel aangewezen als Natura 2000-gebied (Natura 2000 is een netwerk van de belangrijkste natuurgebieden in Europa). Sinds 2006 draagt De Alde Feanen de titel Nationaal Park.

Rietsnijders en vissers
Van oudsher hebben karakteristieke beroepen zoals rietsnijders en vissers hun plek in dit gebied. Er vissen nog enkele beroepsvissers met fuiken en netten. De hedendaagse fuiken hebben zogenaamde stopgrids, zodat otters er niet in kunnen verdrinken. In de wintermaanden zijn rietsnijders actief in het gebied. Deze activiteiten dragen bij aan het bijzondere karakter van dit prachtige cultuurlandschap.

Meer weten over de bijzondere historie? Nationaal Park De Alde Feanen en It Fryske Gea ontwikkelden samen een landschapsbiografie. Ga dan naar  www.np-aldefeanen.nl/landschapsbio